Als het om autorijden en verkeersveiligheid gaat, zijn er grote verschillen tussen mannen en vrouwen. Uit statistieken blijkt namelijk dat mannen vaker betrokken zijn bij verkeersongelukken en zelfs een aanzienlijk hoger risico lopen om te overlijden in het verkeer. Verzekeraars houden bij het bepalen van de premie altijd rekening met het risico op schade. De logica zegt dan ook dat mannen meer zouden moeten betalen voor hun autoverzekering, maar dat blijkt in de praktijk niet het geval te zijn. Dit is het gevolg van Europese regels die ongeoorloofde discriminatie op basis van geslacht verbieden.
De statistieken: mannen vaker betrokken bij auto-ongevallen
De cijfers liegen er niet om. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) kwamen in 2023 maar liefst 684 mensen om het leven door verkeersongevallen in ons land, waarvan 491 mannen. Dit betekent dat 72 procent van de verkeersdoden in Nederland een man is. Dit patroon is al jarenlang stabiel. Mannen maken steevast 70 tot 75 procent van de dodelijke verkeersslachtoffers uit. In de leeftijdscategorie van 20 tot 50 jaar is het verschil nog opvallender. Dan zijn maar liefst 80 procent van de verkeersdoden mannen.
Andere statistieken tonen aan dat mannelijke bestuurders vaker betrokken zijn bij ongevallen. Uit een Belgisch rapport blijkt dat slechts 34 procent van de autobestuurders die in 2013 bij een ongeval betrokken waren, vrouw was. Hoewel deze cijfers uit België komen, wordt aangenomen dat ze ook relevant zijn voor Nederland. Het is echter belangrijk om hier een kleine kanttekening bij te plaatsen: mannen rijden ook gemiddeld meer kilometers dan vrouwen. Dit verhoogt automatisch de kans dat ze bij een ongeval betrokken raken.
Geen discriminatie op basis van geslacht
Hoewel de statistieken duidelijk maken dat mannen vaker betrokken zijn bij verkeersongelukken, speelt geslacht geen rol bij het bepalen van de autoverzekeringspremie. In Nederland en de rest van de Europese Unie is het nu eenmaal wettelijk verboden om geslacht mee te nemen in de berekening van dergelijke verzekeringspremies. Deze regels zijn erop gericht om discriminatie te voorkomen en een gelijke behandeling te waarborgen. Dit geldt ook voor andere factoren, zoals geloof of afkomst. Ook als bijvoorbeeld zou blijken dat moslims vaker brokken rijden dan christenen – wat voor alle duidelijkheid niet is aangetoond –, is het niet toegestaan om moslims meer aan te rekenen. De basis voor deze regelgeving komt voort uit Europese richtlijnen.
Objectieve criteria bepalen de premie
Verzekeraars mogen dus uitsluitend objectieve criteria gebruiken bij het vaststellen van premies. Denk hierbij aan factoren als het aantal schadevrije jaren, de leeftijd van de bestuurder, het type auto en de regio waarin men woont. Het feit dat mannen gemiddeld meer risico lopen in het verkeer speelt hierbij geen rol. Een uitzondering zien we bij diverse andere verzekeringsvormen, zoals overlijdensrisicoverzekeringen. Hier mag wél rekening worden gehouden met het geslacht, omdat vrouwen gemiddeld langer leven dan mannen. Dit verschil is dan eigenlijk niet gebaseerd op het geslacht, maar wel op de levensverwachting en die verschilt per persoon. Een roker zal bijvoorbeeld ook een lagere levensverwachting hebben en meer moeten betalen.
Meer rijden, meer risico
De hogere betrokkenheid van mannen bij verkeersongelukken kan deels worden verklaard door hun rijgedrag. Mannen rijden gemiddeld meer kilometers dan vrouwen en vertonen vaker risicovol gedrag op de weg, zoals te hard rijden of het maken van gevaarlijke inhaalmanoeuvres. Hierdoor komen mannen vaker in risicovolle situaties terecht. Toch betekent dit heus niet dat alle mannen slechte bestuurders zijn, integendeel. De belangrijkste factor blijft toch wel het aantal afgelegde kilometers. En dat ligt bij mannen opvallend hoger.